බොහෝ දෙනා නොදන්නා නමුත් වරකා යනු සුව කිරීමට නොහැකි රෝගී තත්ත්වයන් කිහිපයක්ම සමනය කිරීමට හැකියාවක් ඇති පලතුරකි. බොහෝ දෙනා හරිහැටි නොහඳුනන වරකාවල ගුණාත්මක භාවය මෙන්ම එහි ඇති ඖෂධීය වැදගත්කම පිළිබඳ සැකසෙන මෙම ලිපිය ආයුර්වේද වෛද්ය ඩැනිස්ටර් එල්. පෙරේරා සමග කළ සාකච්ඡාවක් ඇසුරෙන් ලියැවේ.
ඈත අතීතයේ සිටම කොස් ශ්රී ලාංකික ජන සමාජය තුළ පොදුවේ සියලු දෙනාම ප්රිය කළ ආහාරයකි. මෙය ඈත අතීතයේ සිටම බත් සඳහා විකල්පයක් ලෙස භාවිත කළ බැවින් බත් ගස ලෙසින් ලාංකේය සමාජයේ ගෞරවයට පාත්ර වූ ආහාරයකි. ව්යංජනයක් ලෙස මෙන්ම තම්බා ආහාරයට ගත හැකි කොස් ඉඳුන පසු රසවත් පලතුරකි. ඉඳුණු කොස් ගෙඩියේ මෘදු මදුලු සහිත වර්ගය වැල වශයෙන්ද මදක් ඝනකමින් වැඩි මදුලු සහිත ප්රභේදය වරකා වශයෙන් අප හඳුන්වයි.
එමෙන්ම වැල යනු කොස්ගසෙහි ස්ත්රී ශාකයේ ඉඳුණු මදුලු ලෙසත් වරකා යනු පුරුෂ ශාකයේ ඉඳුණු මදුලු ලෙසත් ජනප්රවාදයේ පැවැසේ.
වැල සහ වරකා රසයෙන්, සුවඳෙන් හා ස්වභාවයෙන් වෙනස්ය. එහෙත් පෝෂණ ගුණයෙන් මේ දෙවර්ගය එක සමාන වේ. කොස් වාතය ප්රකෝප කරන ආහාරයක් වශයෙන් ප්රකට වුවද වැල සහ වරකා වාතය හා පිත සමනය කිරීමට සමත් ආහාරයකි. එහෙත් සවස් කාලයේදී වැල සහ වරකා ආහාරයට ගැනීම නුසුදුසුය.
ඒ බැව් ශ්රී ලාංකික ජන සමාජය තුළ ප්රචලිතය. එයට හේතුවන්නේ හවස් කාලයේදී වැල සහ වරකා ආහාරයට ගැනීමෙන් එමගින් ඒවා අජීර්ණ වීමට ඇති ඉඩකඩ වැඩිවීමය. එබැවින් වැල සහ වරකා ආහාරයට ගැනීමට සුදුසු වන්නේ දහවල් කාලයේදීය. එලෙස ආහාරයට ගැනීමේදී එයට ලුණු හා ගම්මිරිස් ස්වල්පයක් එක් කර ආහාරයට ගැනීම වඩාත් සුදුසුවේ. එමගින් උදරාබාධ ඇතිවීමෙන් වැළකිය හැකිය.
වරකා බංගල්දේශයේ ජාතික පලතුර ලෙස නම්කර ඇත. තන්තු බහුල ආහාරයක් වන පොටෑසියම්, මැග්නීසියම්, කැල්සියම්, යකඩ, ඛනිජ ලබන, විටමින් බි, විටමින් ඒ සහ විටමින් ඕ6 වැනි පෝෂ්ය පදාර්ථ ගණනාවකින් පොහොසත් පලතුරකි. එමෙන්ම විටමින් ඕ සංකීර්ණයේ පෝෂ්යපදාර්ථ බොහොමයක් අඩංගු පලතුරකි.
වරකා මදුලු කෝප්පයක් ගත හොත් එහි කැලරි 155 ක් පමණ ප්රමාණයක් ඇත. එමෙන්ම වරකා වල සුක්රේස්, ෆ්රුක්ටෝස්, ග්ලූකොස් යන සීනි වර්ගයන් අඩංගුය.
පුද්ගලයකුට ෙදෙනික අවශ්ය විටමින් අවශ්යතාවයෙන් 25 ක් හා 11 තන්තු ප්රමාණයක් වරකා මදුලු කෝප්පයක අඩංගුය. එබැවින් වරකා පෝෂණ ද්රව්ය වලින් අනූන ආහාරයකි.
විශේෂයෙන්ම වරකා සම්බන්ධයෙන් මෑතකදී කරනලද පර්යේෂණ වලින් තහවුරු වී ඇත්තේ වරකා
පිළිකා මර්දනය කිරීමට හැකියාවක් ඇති පලතුරක් වන බවයි. විශේෂයෙන්ම අන්ත්රවල ඇති වන පිළිකා මර්දනයට සමත් ආහාරයක් ලෙස ඇමෙරිකාවේ ජාතික පිළිකා ආයතනය කරන ලද පරීක්ෂණවලදී තහවුරු වී ඇත.
වරකා තුළ පිළිකා මර්දනය කිරීමට හැකියාවක් ඇති විශේෂ සංයෝග කිහිපයක් අඩංගුය. අයිසෝප්ලේවින්ස් ලිග්නැන්ස් නමැති ප්රතිපිළිකා සංයෝග වලින් අනූන වරකා ආහාරයට ගැනීම මගින් පිළිකා වලට (විශේෂයෙන් අන්ත්රවලට) එරෙහිව ක්රියාත්මක විය හැකි බව සොයාගෙන ඇත.
එමෙන්ම වරකාවල අඩංගු සැපොනින් නම් සංයෝගය මගින් පිළිකා ෙසෙලවල බන්ධනයක් ඇති කර එම ෙසෙල වර්ධනය අඩාල කරගත හැකි බව වරකා සම්බන්ධයෙන් කරන ලද නව්යතම විද්යාත්මක පර්යේෂණ මගින් සොයාගෙන ඇත. එමෙන්ම වරකාවල අඩංගු සැපොනින් සංයෝගය නිසා ලියුකේමියා ෙසෙල සමග යම් ආකාරයකට සටන් කිරීමට හැකියාවක් ද ඇති බව සොයාගෙන ඇත.
වරකා ආහාරයට ගැනීමෙන් ඊස්ට්රජන් හෝමෝනය මගින් ලැබෙන ආරක්ෂාවට සමාන ආරක්ෂාවක් කාන්තාවන්ගේ සෞඛ්යයට ලැබෙන බවද මෑතකදී කරන ලද විද්යාත්මක පර්යේෂණ මගින් සොයාගෙන තිබිම විශේෂත්වයකි. මේ හෙයින් වරකා කාන්තාවන්ගේ සෞඛ්යයට ඉතා ප්රතිඵලදායි පෝෂ්යදායී ආහාරයකි. වරකා වල අඩංගු ප්රතිඔක්සිකාරක සංයෝග මගින් පොදුවේ සියලුම පිළිකාවලට එරෙහිව සටන් කිරීමට හැකියාවක්ද ඇති බව විද්යාත්මකව කරන ලද පර්යේෂණවලදී සොයාගෙන ඇත.
වරකා ආහාරයට ගැනීමෙන් ආමාශය මහබඩවැල්, කුඩා බඩවැල් වැනි ඉන්ද්රියයන්හි වියළි ස්වභාවය අඩුකර තෙත් ස්වභාවයක් ඇති කර එම ඉන්ද්රියයන් පිරිසිදු කිරීමේ හැකියාවද ඇතිවේ. වරකා මදුලු වල ඇති තන්තු බහුල බව නිසා මල බද්ධය නැති කර මල පිටවීම හොඳින් සිදු කර ගැනීමට හැකිවේ. ශරීරය ශක්තිමත් වීමට අක්මාව ශක්තිමත්වීමට හා හමේ පැහැපත් බවක් ඇති කර ගැනීමට මෙන්ම කිරිමව්වරුන්ගේ කිරි පිරිසිදු කර ගැනීමට මතක ශක්තිය හා ධාරණ ශක්තිය වර්ධනය කර ගැනීමට වරකා ආහාරයට ගැනීමෙන් හැකිවේ.
ගැබිනි සමයේ වරකා ආහාරයට ගැනීමෙන් දරු ප්රසූතිය පහසුවන අතර දරුවන් නොමැතිව පීඩාවට පත්වන අඹුසැමි යුවළකට මඳසරුභාවයට පිළියමක් ලෙස යම් සහනයක් ලබා ගැනීමට වරකා ආහාරයට ගැනීමෙන් හැකිවේ. විශේෂයෙන් පුරුෂයන්ගේ ශුක්රාණු වර්ධනය කිරීමට ද සමත් ආහාරයකි.
වරකාවල හා වැල සුගන්ධය එහි අඩංගු විශේෂිත වූ රසායනිකයක් මගින් ඇතිවේ. වරකා ප්රභේද කිහිපයකි. ඒවා පැණි වරකා, ගිනි වරකා ආදී වශයෙන් දැක ගත හැකිය. ගිනි වරකා රතු පැහැයට හුරු තැඹිලි පැහැයෙන් යුත් වරකා මදුලු වලින් යුක්තවේ. පැණි වරකා ඉතාම පැණිරසයෙන් යුත් රසවත් බවෙන් වැඩි ආහාරයකි.
වරකා මදුලු පමණක් නොව වරකා ගසේ කොළ, පොතු, මුල් හා වරකා මදුලු වල කොහොල්ලෑ ද විවිධාකාරයේ රෝගී තත්ත්වයන් කිහිපයක් සඳහාම මහඟු ඖෂධයකි.